Tedaviler

Skleroterapi Nedir? Zararları, Yan Etkileri & Fiyatları

Prof. Dr. Özgür KILIÇKESMEZ tarafından tarihinde yayınlandı

Skleroterapi varisler ve örümcek damarlarla mücadelede etkili bir yöntemdir. Bu prosedür sırasında sağlık profesyonelleri özel bir kimyasal solüsyonu problemli damarlara çok ince bir iğne ile enjekte eder. Bu tedavi genellikle klinik ortamlarda uygulanır. Küçük damarlar için oldukça başarılı sonuçlar sunar. Hızlı bir iyileşme sürecine sahiptir. Ancak tedavinin sonuçlarını görebilmek için bazen haftalar hatta aylar gerekebilir. Bu yöntem varisli damar sorunlarına minimal invaziv bir çözüm olarak öne çıkar. Hastalar bu tedaviyi tercih ederek günlük yaşamlarına kısa sürede dönebilirler.  Lazer vs gibi diğer işlemlerden farklı olarak çok hızlı bir şekilde geniş bölgelere etki edebilir.

Tanım– Skleroterapi, varisli veya genişlemiş damarların tedavisi için damar içine sklerozan bir madde (kimyasal çözeltisi) enjekte edilerek damarın kapanmasını ve zamanla yok olmasını sağlayan minimal invaziv bir prosedürdür.
Endikasyonlar– Varisli damarlar (küçük ve orta çaplı varisler)

– Örümcek damarlar (spider venler)

– Hemoroid (bazı durumlarda)

– Vasküler malformasyonlar

Prosedür– İnce bir iğneyle damar içine sklerozan madde (örn. polidokanol, hipertonik salin) enjekte edilir.

– Kimyasal madde damar duvarını tahriş ederek damarın kapanmasını sağlar.

– Kapanan damar zamanla fibrozisleşir ve vücut tarafından emilir.

Avantajlar– Minimal invazivdir.

– Genel anestezi gerekmez.

– Hızlı ve basit bir işlemdir.

– Kozmetik olarak memnun edici sonuçlar sağlar.

Riskler ve Komplikasyonlar– Hafif ağrı veya rahatsızlık

– Enjeksiyon yerinde şişlik, kızarıklık veya morarma

– Ciltte renk değişikliği (hiperpigmentasyon, genellikle geçicidir)

– Nadir olarak damar çevresinde yara veya doku nekrozu

– Derin ven trombozu (çok nadiren)

Başarı Oranı– Küçük ve orta çaplı damarlar için %70-90 arasında başarı oranı sağlanabilir.

– Gerektiğinde birden fazla seans gerekebilir.

Hazırlık– Hasta işlem öncesinde kullanılan kan sulandırıcı ilaçları doktora bildirmelidir.

– İşlem öncesinde tıbbi geçmiş ve alerji durumu değerlendirilmelidir.

İşlem Süresi– Genellikle 15-30 dakika sürer.
İyileşme Süreci– Hasta genellikle işlemden hemen sonra normal aktivitelerine dönebilir.

– İşlem sonrası birkaç gün boyunca varis çorabı kullanılması önerilir.

– Ağır fiziksel aktivitelerden bir süre kaçınılması gerekir.

Alternatif Yöntemler– Lazer tedavisi (endovenöz lazer ablasyon)

– Radyofrekans ablasyonu

– Cerrahi tedavi (stripping, flebektomi)

– Köpük skleroterapi (daha geniş damarlar için)

Skleroterapi Nedir? Zararları, Yan Etkileri & Fiyatları hakkimda 1
Skleroterapi Nedir? Zararları, Yan Etkileri & Fiyatları hakkimda 2 1

Prof. Dr. Özgür KILIÇKESMEZ

Girişimsel Radyoloji / Girişimsel Nöroradyoloji

Prof. Dr. Kılıçkesmez, Türk Radyoloji Yeterlilik Belgesi, Türk Girişimsel Radyoloji Yeterlilik Belgesi, Strok (inme) tedavisi sertifikasyonu ve Avrupa Girişimsel Radyoloji Boardu (EBIR) sahibidir. Akademik geçmişinde, 2008 yılında Siemens Radyoloji Birincilik Ödülü’nü kazanmıştır.  Medicana Ataköy hastanesinde tedavilerini yapmaktadır.

Özgeçmiş Ödüller Yorumlar

Skleroterapi Nedir?

Skleroterapi Nedir? Zararları, Yan Etkileri & Fiyatları skleroterapi

Skleroterapi venöz varislerin tedavisi için kullanılan bir yöntemdir. Bu tedavi özellikle alt ekstremitelerdeki estetik sorunlar veya rahatsızlık verici semptomlar için tercih edilir. Ayrıca bazı hemoroid durumlarında da etkili olabilmektedir. Yöntem damar duvarında inflamasyon ve sonrasında fibrozis yaratmak üzere tasarlanmıştır. Bu süreç damarın fonksiyonunu sonlandırır ve görünümünü azaltır.

Skleroterapi tarihi oldukça eskiye dayanır:

Kullanılan sklerozan maddeler:

  • Osmotik ajanlar: gliserin hipertonik tuzlu su
  • Deterjanlar: polidokanol sodyum tetradeksil sülfat (STS)
  • İyotlu maddeler

1940’larda sodyum tetradeksil sülfat modern skleroterapi pratiğine dahil edilmiştir. Bu dönüm noktası yöntemin daha geniş bir kabul görmesini sağlamış ve kullanım alanlarını genişletmiştir. Skleroterapi günümüzde halen alt ekstremitelerdeki yüzeyel varisli damarlar retiküler damarlar ve telenjiektaziler için altın standart olarak kabul edilmektedir. Tedavi minimal invazivlik özelliği ile ön plana çıkar ve hastaların kısa sürede normal yaşantılarına dönmelerini sağlar.

Skleroterapi Ne Zaman Yapılabilir?

Skleroterapi venöz hastalıkların tedavisi için çeşitli durumlarda tercih edilen bir yöntemdir. Özellikle kozmetik sorunlara neden olan damar problemleri bu tedavi ile ele alınır. Tedavi damarların boyutu ve türüne göre farklı teknikler kullanılarak uygulanır.

  • Varisli damarlar
  • Örümcek damarlar
  • Retiküler damarlar
  • Telenjiektaziler

Bunlar köpük veya sıvı skleroterapi ile tedavi edilebilen venöz yapılar arasında yer alır. Ayrıca skleroterapi daha derin ve büyük damar problemleri için de uygulanabilir.

  • Safen ven reflüsü
  • Genişlemiş kollateral damarlar
  • Perforan damarlar
  • Damar malformasyonları

Bu tür durumlar ultrason kılavuzluğunda yapılan skleroterapi ile başarılı bir şekilde tedavi edilir. Tedavi özellikle derin venöz yetmezlik gibi ciddi venöz bozuklukları olan hastalar için önemli bir alternatif sunar.

Ek olarak skleroterapi venöz ülserasyon ve venöz yetmezlik gibi ileri durumlar için de etkili bir çözüm olabilir. Köpük skleroterapinin bu tür durumlarda kompresyon tedavisinden daha üstün olduğu gözlemlenmiştir. Hastaların tedavi sonuçlarından memnuniyet derecesi yüksektir ve yaşam kalitesinde gözle görülür iyileşmeler rapor edilmiştir.

Son olarak skleroterapi bazı özel durumlarda da endikedir.

  • Aktif kanayan hemoroidler
  • Majör kanama riski taşıyan hemoroidler
  • HIV veya AIDS’li hastalar

Skleroterapi Ne Zaman Yapılamaz?

Skleroterapi bazı durumlarda uygulanmaması gereken bir tedavi yöntemidir. Özellikle venöz varisler için belirli kontrendikasyonlar göz önünde bulundurulmalıdır. Tedavi edilecek bireyde aşağıdaki mutlak kontrendikasyonlar varsa skleroterapi önerilmez:

  • Spesifik sklerozan maddeye karşı alerji
  • Aktif sistemik enfeksiyonlar veya tedavi bölgesinde enfeksiyon
  • Derin ven trombozu
  • Şiddetli periferik arter hastalığı
  • İleri derecede kollajen vasküler hastalıklar
  • Önceki skleroterapi sonrası kardiyovasküler veya nörolojik komplikasyonlar

Ayrıca tedavinin uygulanmasında dikkatli olunması gereken göreceli kontrendikasyonlar da bulunmaktadır. Bu durumlar şunları içerir:

  • Hareket kabiliyeti ciddi şekilde kısıtlı olan bireyler
  • Ağır alerjik reaksiyonlara yatkınlık
  • Astım
  • Ciddi derin ven yetmezliği
  • Trombofili
  • Hamilelik veya emzirme dönemi
  • Açık foramen ovale bulunanlar köpük skleroterapi sonrası paradoksal emboli riski taşır

Özellikle geniş varisler skleroterapi sonrası yeniden kanalize olma riskini artırdığı için dikkatle ele alınmalıdır. Hemoroid tedavisinde skleroterapi kullanımında ise tromboze hemoroidler, spesifik alerjiler, trombofili, inflamatuvar bağırsak hastalığı ve ciddi organ yetmezlikleri skleroterapinin kontrendikasyonları arasındadır.

Skleroterapi Tedavisi Hazırlık Süreci Nasıldır?

Skleroterapi tedavisi öncesinde hasta ve doktoru ortak karar verme sürecine dahil olur. Bu aşamada olası yan etkiler ve komplikasyon riskleri detaylı olarak ele alınır. Özellikle disülfiram minosiklin veya oral kontraseptif kullanan hastalarda bu riskler artabilir. Tedavi steril koşullar altında yürütülür. İşlem alanı dikkatlice hazırlanır ve örtülür. Hastalar genellikle sırtüstü ya da oturur pozisyonda tedavi olurlar ki bu hedef damarların daha iyi görülebilmesini sağlar. Eğer kullanılıyorsa ultrason cihazı damar moduna ayarlanır. Köpük formundaki sklerozan maddeler hazırlanırken hava ile karıştırma işlemi Tessari tekniği ya da çift şırınga tekniği ile yapılır. Tedaviye başlamadan önce gerekli tüm hazırlıklar titizlikle tamamlanır ve hasta en iyi sonucu almak için ideal koşullar altında tedaviye alınır.

Skleroterapi Tedavisi Nasıl Yapılır?

Skleroterapi iğnesi
Skleroterapi iğnesi

Skleroterapi tedavisi varis ve örümcek damarların giderilmesi için kullanılan bir yöntemdir. Tedavi süreci büyük damarlardan başlayarak küçük damarlara doğru ilerler. Bu yöntemle sertleştirici madde damarların içine enjekte edilerek damarların kapanması sağlanır. Enjekte edilen madde tedavi edilen bölgeden diğer damarlara akar. Damar içi yerleşim aspirasyon ile doğrulanır ve onaylandıktan sonra gerekli miktarda madde damara verilir. Tedavi süresince dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar şunlardır:

  • Hafif tutulumda her bacağın tüm yüzeysel toplardamar sistemi tek seansta tedavi edilebilir, ancak yaygın tutulum varsa birden çok seans gerekebilir.
  • Hiperpigmentasyon ve yeniden kanal açılması riskini en aza indirmek için dikkatli bir uygulama yapılır.
  • Enjeksiyon için kullanılan iğne boyutu 30 gauge veya daha küçük olmalıdır.
  • Tedavi edilen damarlar için kullanılan kapatıcı madde miktarı damarların beyazlamasına yol açacak kadar olmalıdır.
  • Tedavi sonrası hastalar birkaç dakika sırtüstü veya oturur pozisyonda dinlenmelidir.

Tedavi sonrası bakım da tedavinin başarısında önemli bir rol oynar:

  • Tedavi gören bölgeye basınç uygulamak için bandaj veya varis çorabı kullanılır.
  • Kompresyon tedavi edilen damarların sıkıştırılmasını sağlamak amacıyla 7 gün süreyle devam etmelidir.
  • Hastalar bandaj veya varis çoraplarıyla yürüyüş yapmaya teşvik edilir.

Skleroterapi Komplikasyonları Nelerdir?

Skleroterapi tedavisi sırasında bazı lokal yan etkiler görülebilir. Özellikle sklerozan enjeksiyon sonrasında hastalar ağrı kızarıklık ve ödem gibi semptomlar yaşayabilir. Ayrıca kaşıntı ülserasyon ve telenjiektazik matlaşma gibi daha nadir yan etkiler de meydana gelebilir. Tedavi edilen bölgede ince kırmızı damarların belirmesi ve artan kıllanma da olası komplikasyonlardandır. Ayrıca hastaların yaklaşık üçte birinde skleroterapiden sonra ciltte hiperpigmentasyon görülmesi mümkündür. Bu durum genellikle altı ile sekiz hafta sonra kendini gösterir.

Lokal Yan Etkiler:

  • Ağrı
  • Kızarıklık
  • Ödem
  • Kaşıntı
  • Ülserasyon
  • Telenjiektazik matlaşma
  • Artan kıllanma
  • Hiperpigmentasyon

Tedavinin sistemik yan etkileri arasında göğüs sıkışması ve geçici görme bozuklukları yer alır. Bunun yanı sıra geçici iskemik ataklar baş dönmesi ve özellikle migren öyküsü olan hastalarda migren tipi baş ağrıları da rapor edilmiştir. Yanlışlıkla derin venöz sisteme yapılan enjeksiyonlar bu tür sistemik yan etkilere yol açabilir.

Ayrıca hedef damarın tam olarak yok edilememesi ek prosedürlere ihtiyaç duyulmasına neden olabilir. Bu durum tedavi edilen uzvun uzun süreli kompresyonu ile minimize edilebilir. Skleroterapinin farklı formülasyonları arasında özellikle köpük ve sıvı formülasyonları arasında komplikasyon oranı açısından belirgin bir fark olmadığı gözlemlenmiştir.

Sistemik Yan Etkiler:

  • Göğüs sıkışması
  • Görme bozuklukları
  • Geçici iskemik ataklar
  • Baş dönmesi
  • Migren tipi baş ağrıları

Skleroterapi Sonrası Süreç Nasıldır?

Skleroterapi sonrası süreç hastanın hızlı ve etkin bir şekilde iyileşmesi için önemli adımları içerir. İşlem tamamlandıktan sonra doktor tedavi edilen bölgeye basınç uygulamak için bandaj ve gazlı bez kullanır. Bu uygulama damarların doğru şekilde kapanmasını sağlamak amacıyla yapılır. Bandajın 24-48 saat boyunca çıkarılmaması şarttır. İlk günlerde iyileşme süreci hasta için hayati rol oynar. Bu süre zarfında aşağıdaki noktalara dikkat edilmesi gerekir:

  • Hasta yorucu faaliyetlerden kaçınmalıdır.
  • Uzun süreli ayakta veya oturma durumundan sakınılmalıdır.
  • Sargının çıkarılmasının ardından:
    • Tedavi edilen damarın durumuna bağlı olarak 3-7 gün boyunca varis çorabı giyilmelidir.

Skleroterapi Avantajları Nelerdir?

Skleroterapi varis ve örümcek damarlar için kullanılan bir tedavi yöntemidir. Bu yöntemle hastalar anesteziye gerek kalmadan tedavi olabilirler. Sıkıştırma bandajı sayesinde ağrı minimal düzeydedir ve morarma ile şişliği azaltır. Tedavi özellikle küçük varislerde yüksek başarı oranları sunar.

  • Anestezi gerektirmez
  • Ağrı minimal düzeydedir ve sıkıştırma bandajı morarma ile şişliği azaltır
  • Küçük varislerde yüksek başarı oranı sunar
  • Bir seansla varislerin %50 ila %80’i yok edilebilir
  • Kılcal damarlar üç ila altı hafta içinde iyileşebilir
  • Büyük damarlar için iyileşme süresi üç ila dört ay sürebilir

Sıkça Sorulan Sorular

Evet skleroterapi sonrasında pilates yapılabilir. Ancak herhangi bir egzersize başlamadan önce doktor tavsiyesiyle genellikle 24 ila 48 saat beklemek gereklidir. İşlemden sonra ilk birkaç gün boyunca pilates gibi düşük etkili egzersizler önerilir. Bu tür aktiviteler dolaşımı artırarak iyileşmeyi destekler. Ancak ağır veya yüksek ısıya maruz bırakan egzersizlerden kaçınmak önemlidir. İşlemden sonraki bir hafta içinde yüksek tempolu egzersizlere başlamamak iyileşme süreci için faydalıdır. Özellikle güneşte kalmamak önemlidir.

Skleroterapi seanslarının sayısı tedavi edilecek damarların tuttuğu bölgenin yaygınlığı ve damarların boyutuna göre farklılık gösterir. Optimal sonuçlar için hastalar genellikle iki ila altı seans arasında tedavi görürler. Daha hafif vakalar genellikle bir veya iki seans ile sınırlı kalabilir. Öte yandan daha yaygın vakalar dört ile altı seans arasında değişen tedavi gerektirebilir. Her seans arasında genellikle üç ila dört hafta süreyle damarların iyileşmesi için zaman tanınır. Bu süreç tedavinin etkinliğini artırmak amacıyla düzenlenir.

Skleroterapi sonrasında denize girilmesi önerilmez. En az 48 saat suya maruz kalmaktan kaçınmak gerekir çünkü bu süre zarfında tedavi edilen damarlar enfeksiyon ve komplikasyon riski taşır. İki hafta boyunca da sıcak su banyoları saunalar ve doğrudan güneş ışığından uzak durulmalıdır. Dolayısıyla denize girme eylemi bu kısıtlamaların dışında tutulmalıdır. Tedavi edilen bölgelerin tamamen iyileşmesini sağlamak için bu süre zarfında su aktivitelerinden uzak durulması sağlık için hayati önem taşır. Her zaman doktorun önerdiği süreyi beklemek en güvenlidir.

Evet skleroterapi yüze uygulanabilir. Özellikle örümcek damarları ve kırık kılcal damarlar için kullanılan bu yöntem problemli damarlara sklerozan çözelti enjekte edilerek yürütülür. Bu işlem damarların küçülmesini sağlar ve zamanla vücut tarafından emilir. Sonuç olarak daha temiz ve pürüzsüz bir cilt elde edilir. Ancak tedavinin başarısı damar yoğunluğuna ve içlerindeki kan akım hızına göre değişkenlik gösterir. Bu nedenle tedavi süresi ve seans sayısı kişiye özel olarak belirlenir.

Köpük tedavisi bazı zararları içerebilir. Öncelikle bu tedavi allerjik reaksiyonlara yol açabilir. Ayrıca nekroz yani yara oluşumu görülebilir. Enfeksiyon riski de tedavinin olası sonuçları arasındadır. Hastalar tedavi sonrasında ağrı hissedebilir. Ödem oluşumu da sık karşılaşılan diğer komplikasyonlardır. Dolayısıyla bu tedaviyi düşünen kişiler olası riskleri göz önünde bulundurmalıdır. Tedaviye karar vermeden önce bu komplikasyonlar hakkında detaylı bilgi almak önemlidir.

Skleroterapi tedavisi için SGK ödeme yapmamaktadır. Ancak özel sağlık sigortası olan hastalar tedavi masraflarını sigorta şirketlerinden karşılatma şansına sahiptir. Bu durumda hastanın sigorta kapsamını detaylı incelemesi gerekebilir. Sigorta poliçesinde skleroterapi tedavisinin yer alıp almadığını kontrol etmek önemlidir. Eğer poliçe bu tedaviyi kapsıyorsa masraflar sigorta tarafından karşılanabilir.

Skleroterapi işlemi genellikle damar hastalıkları konusunda uzmanlaşmış doktorlar tarafından gerçekleştirilir. Bu doktorlar genellikle damar cerrahisi veya dermatoloji alanlarında eğitim almıştır. Ayrıca radyoloji uzmanları da ultrason eşliğinde skleroterapi yapabilirler. Bunun yanında bazı durumlarda iç hastalıkları veya genel cerrahi uzmanları da bu tedaviyi uygulayabilmektedir. Özellikle varisli damarların tedavisinde bu doktorlar hastalarına çeşitli seçenekler sunarlar.

Vaka Örnekleri