Bel Fıtığında Ameliyatsız Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Bel fıtığı için ozon tedavisi nedir ve nasıl çalışır?

Bel fıtığı için ozon tedavisi fıtıklaşmış disklerde ağrı ve inflamasyonu azaltmak amacıyla geliştirilmiş bir yöntemdir. Bu minimal invaziv terapi etkilenen diske oksijen-ozon karışımının enjekte edilmesini içerir. Terapinin temel amacı diskin iç yapısında oksidasyon reaksiyonları yaratmak ve bu yolla disk hacmini ve su içeriğini düşürerek sinir köklerine olan baskıyı azaltmaktır. Ozon tedavisi aynı zamanda ağrı kesici ve anti-enflamatuar özelliklere sahiptir.

Etki mekanizması detaylı bir şekilde incelendiğinde ozonun nucleus pulposusun oksidasyonunu teşvik ettiği görülür. Bu oksidasyon süreci disklerin şişliğini ve buna bağlı olarak sinir köklerine uygulanan basıncı azaltır. İşlem sırasında kullanılan oksijen-ozon karışımı aşağıdaki biyokimyasal süreçleri tetikler:

• Prostaglandinler ve sitokinler gibi inflamatuar mediatörlerin üretiminin azalması,
• Lokal kan akışının ve oksijenasyonun iyileştirilmesi,
• Hipoksiye bağlı ağrının azaltılması,
• Ağrı reseptörlerinin doğrudan etkilenmesi.

Tedavinin uygulanma süreci genellikle görüntüleme teknikleri eşliğinde gerçekleştirilir. BT veya floroskopik rehberlik altında özel bir iğne diske yönlendirilir ve ozon karışımı doğrudan fıtıklaşmış diske enjekte edilir. Bu işlem genellikle ayakta tedavi şeklinde yapılır ve hastalar işlem sonrası aynı gün içerisinde eve dönebilir. Hastalara işlem sonrası dinlenmeleri ve normal aktivitelere kademeli olarak geri dönmeleri tavsiye edilir.

Klinik çalışmalar ozon tedavisinin etkinliğini ve güvenliğini desteklemektedir. Araştırmalar tedavi edilen hastaların büyük çoğunluğunda ağrıda önemli azalma ve fonksiyonel iyileşme göstermiştir. Bu tedavi yöntemi düşük komplikasyon oranı ile dikkat çeker ve daha invaziv cerrahi seçeneklere güvenli bir alternatif sunar.

Bel fıtığı için enjeksiyon (nokta atış) nedir ve nasıl çalışır?

Bel fıtığı için enjeksiyon tedavisi ağrının yönetimi ve disk sağlığının iyileştirilmesinde kullanılan etkili bir yöntemdir. Enjeksiyonla tedavi ilaçların doğrudan problemli bölgeye uygulanmasını sağlar. Bu sayede ilaçlar hızla etkilenen bölgeye ulaşır ve etkilerini gösterir. Bu tedavi çeşidi özellikle cerrahiye alternatif arayan hastalar için umut vaat eder. İlaçlar disk çevresine ve bazen omurganın epidural alanına enjekte edilir.

Enjeksiyon tedavisi çeşitleri şunlardır:

• Epidural Steroid Enjeksiyonları (ESİ): Bu enjeksiyonlar omurganın epidural boşluğuna yapılarak iltihabı ve şişliği azaltır. Bu tedavi ağrının kaynağına yakın bir noktadan uygulandığı için etkili bir ağrı kesicidir.
• Sinir Blokları: Sinir yollarına uygulanan anestezik ve steroid kombinasyonu ağrı sinyallerinin beyne ulaşmasını engeller. Bu yöntem ağrının kaynağını teşhis etmede de yardımcı olabilir.
• Rejeneratif Tedaviler: Kök hücre tedavisi ve benzeri teknikler hasar görmüş disklerin iyileşme sürecini destekler. Kök hücreler disk dokusunu onararak fonksiyonel iyileşme sağlar. Ancak etkinlikleri tam olarak ispatlanamamıştır.

Enjeksiyonların genel işleyişi ise şöyle özetlenebilir:

• İlk olarak ağrı ve iltihap için anti-inflamatuar ve anestezik ilaçlar kullanılır. Bu ilaçlar sinirler üzerindeki baskıyı azaltarak hemen rahatlama sağlar. Tedavinin bu bölümü genellikle akut ağrı dönemlerinde tercih edilir. Daha sonra problemli bölgeye uygulanan ilaçlar sayesinde uzun vadeli iyileşme süreci desteklenir. Özellikle rejeneratif tedavi seçenekleri disk dokusunun yenilenmesini ve böylece fonksiyonunun iyileşmesini hedefler.
• Enjeksiyonla tedavi genellikle kapsamlı bir tedavi planının parçası olarak görülür. Bu plan fizik tedavi egzersiz ve yaşam tarzı değişikliklerini de içerebilir. Tedavinin başarısı hastanın durumuna ve uygulanan yönteme bağlı olarak değişkenlik gösterir. Ancak doğru uygulandığında bu tedaviler bel fıtığından kaynaklanan ağrıları önemli ölçüde azaltabilir ve hastaların günlük yaşamlarına dönüşlerini hızlandırabilir.

Bel fıtığı için Radyofrekans tedavisi nedir ve nasıl çalışır?

Bel fıtığı için Radyofrekans tedavisi ameliyatsız yöntemler arasında popüler bir seçenektir. Bu tedavi disk fıtığından kaynaklanan ağrıları azaltmayı amaçlar. İki ana türde uygulanır: Radyofrekans Ablasyonu (RFA) ve Pulse Radyofrekansı (PRF). Her iki yöntem de minimal invaziv karakterdedir ve ağrı yönetiminde önemli rol oynar.

Radyofrekans Ablasyonu (RFA):

• Bu yöntem fıtıklaşmış diskten gelen ağrı sinyallerini taşıyan sinir liflerine doğrudan radyofrekans enerjisi uygulanarak çalışır.
• İşlem sırasında iğne BT veya floroskopi gibi görüntüleme teknikleriyle doğru noktaya yerleştirilir.
• İğne yerleştirildikten sonra sinir dokusunu ısıtarak ve bu şekilde sinir uçlarını yok ederek ağrı sinyallerinin iletimini engeller.
• RFA tedavisi genellikle birkaç aydan yıla kadar ağrı kesici etki sağlar ve fonksiyonel iyileşmeler sunar.

Pulse Radyofrekansı (PRF):

• PRF sürekli ısı yerine darbeli radyofrekans enerjisi uygular.
• Bu teknik önemli bir doku hasarına neden olmadan sinir fonksiyonlarını modüle eder.
• İğne etkilenen sinirin yanına yerleştirilir ve kısa süreli enerji patlamaları verilerek sinirin elektriksel aktivitesi değiştirilir.
• PRF sinir koruması öncelikli olan durumlar için daha güvenli bir seçenektir ve ağrıyı azaltmada etkilidir.

Her iki yöntem de bel fıtığı tedavisinde kullanıldığında önemli ağrı kesici ve fonksiyonel iyileşme sağlar. RFA ve PRF’nin kombine edildiği durumlar da bulunur; bu kombinasyonlar genellikle daha kapsamlı bir iyileşme sağlamayı hedefler. Uygulanan tedaviye bağlı olarak yan etkiler minimal olup genellikle kanama enfeksiyon veya geçici uyuşma şeklinde görülür.

Prof. Dr. Özgür KILIÇKESMEZ

Interventional Radiology and Neuroradiology Speaclist Prof. Dr. Özgür Kılıçkesmez graduated from Cerrahpaşa Medical Faculty in 1997. He completed his specialization at Istanbul Education and Research Hospital. He received training in interventional radiology and oncology in London. He founded the interventional radiology department at Istanbul Çam and Sakura City Hospital and became a professor in 2020. He holds many international awards and certificates, has over 150 scientific publications, and has been cited more than 1500 times. He is currently working at Medicana Ataköy Hospital.